2. ULUSLARARASI ERCİYES BİLİMSEL ARAŞTIRMALAR KONGRESİ, Kayseri, Türkiye, 27 - 29 Eylül 2019, ss.765-771
Taşıma gücü problemi olan bu tür zeminlerin mutlaka iyileştirilmesi gerekmektedir. Son dönemde
bütün dünyada olduğu gibi ülkemizde de nüfusun artışı yeni yerleşim alanlarına olan ihtiyacı
arttırmıştır. Bu durum taşıma gücü problemleri olan zeminler üzerine yapı yapma zorunluluğunu
beraberinde getirmiştir. Üzerindeki yapıya bağlı olarak yeterli taşıma gücüne sahip olmayan
zeminlerin başında yumuşak killer gelmektedir. Geoteknik mühendisliğinde aşırı ve farklı oturma
yapmasıyla tanınan yumuşak killer, gerekli önlem alınmadığı takdirde büyük sorunlara neden
olabilir. Son dönemde geoteknik mühendisliğindeki gelişmelere paralel olarak yumuşak zeminlerin
(yumuşak kil, silt vb.) iyileştirilmesinde birçok yöntem kullanılmış ve kullanılmaya da devam
etmektedir.
Bu yöntemlerden biri de taş kolon tekniğidir. Taş kolonlar 1830’lu yıllarda Fransa’da doğal
zeminlerin iyileştirilmesi için kullanılmış fakat fazla gelişme imkânı bulamamıştır. Taş kolon
yöntemi 1950’den sonra Avrupa’da, 1972’den sonra Amerika’da yaygın şekilde kullanılmaya
başlanmıştır [1]. Taş kolonun yapısı genellikle zayıf taş tabakaları tam olarak sıkıştırılmış bir dikey
kolonu ile uygun yer altı zeminlerin kısmi değiştirilmesi ile genel olarak problemli yumuşak ve
gevşek zeminlerin iyileştirilmesinde kullanılabilir. Genel olarak taş kolonlar ile problemli yumuşak
ve gevşek zeminlerin taşıma gücünün artırılması, konsalidasyon ve oturma problemlerinde, dolgu
ve yarma şev stabilitesinin sağlanması [1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14,] ve sismik bir yük
etkisinde meydana gelen sıvılaşma vb. gibi problemlerde [15, 16, 17, 18, 19] son yıllarda bütün
dünyada birçok uygulama alanı bulmuştur. Ülkemizde de son yıllarda uygulanmaya başlayan taş
kolonlar hakkında akademik düzeyde yapılmış ve yapılmaya devam etmektedir. Bu yöntem
kullanılan malzemenin (kum, çakıl) temininin kolay ve ucuz olması diğer yöntemlere göre (jetgrout,
fore kazık mini kazık vb.) daha ekonomiktir. Ayrıca yöntemin zemin içerisinde düşey ve yatay
drenaj sağlaması diğer bir avantajıdır.
Bu çalışmada 25 m genişliğinde 15 m derinliğindeki tabakalı bir zemin geometrisi farklı
parametreye sahip taş kolonlar eklenerek modellenmeye çalışılmıştır. Farklı çaplarda (Ds:50 cm-
100cm) ve farklı (taş kolonlar arası mesafe/taş kolon çapı) aralıklarda (s/D:2, 3) ve farklı uygulama
derinliğinde (Ls:5m, 10m)tabakalı zemine eklenen taş kolonların bu parametrelere bağlı olarak
taşıma gücüne etkisi belirlenmeye çalışılmıştır.