ESNEK ÜRETİM SİSTEMLERİNDE PERFORMANS ÖLÇÜM KRİTERLERİNİN GELİŞİMİ

Torun R., Erkılıç A. Y., Çolak A.

BEYŞEHİR SELÇUKLU 1. ULUSLARARASI SOSYAL VE BEŞERİ BİLİMLER KONGRESİ, Konya, Türkiye, 27 - 29 Ekim 2023, ss.235-253

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Konya
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.235-253
  • Abdullah Gül Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

ÖZET 

Hızla gelişen teknolojik imkanlar ve değişen üretim ortamları, işletmelerin küresel dünyada faaliyetlerini yüksek rekabetçilik kaygısı ile gerçekleştirmelerini zorunlu kılmaktadır. Bu kaygı sonucunda işletmeler, müşterilerinin tüm ihtiyaçlarını ve isteklerini karşılayabilme noktasında ürün çeşitlerini arttırmayı ve daha kaliteli ürünler üretmeyi hedeflemektedir. Söz konusu hedefler ise işletmeleri esnek üretim sistemleri kullanma konusunda teşvik etmektedir. Bu kapsamda, işletmeler tarafından kullanılan esnek üretim sistemlerinin performanslarının ölçümü önem kazanmıştır. Bu nedenle, bu çalışmada esnek üretim sistemlerinin performans ölçümünde kullanılan kriterlerin gelişiminin ve değişiminin tarihsel süreç içerisinde değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Geleneksel olarak esnek üretim sistemlerinin performans ölçümü üretkenlik, hizmet, kalite ve yatırımın geri dönüşü gibi kriterlerle yapılmaktadır. Yapılan çalışmanın sonucunda, performans ölçüm kriterlerinin  makine esnekliği, ürün esnekliği, süreç esnekliği, operasyon esnekliği, rotalama esnekliği, hacim esnekliği, büyüme esnekliği, üretim esnekliği ile ortalama akış zamanı, ortalama iş istasyonu kullanım oranı, kuyruk uzunluğu, son işin tamamlanma zamanı, iş yapma zamanı, ortalama bekleme zamanı, ortalama yavaşlık, maksimum yavaşlık, sistem kullanım oranı ve kilitlenen makine sayısı gibi geleneksel olmayan performans ölçüm kriterlerine doğru gelişim ve değişim sergilediği görülmüştür.     

Anahtar Kelimeler: Esnek üretim sistemleri, performans ölçümü, geleneksel performans ölçüm kriterleri, geleneksel olmayan performans ölçüm kriterleri  

Jel Kodları: D20, D24, D29  

Rapidly developing technological opportunities and changing production environments require businesses to carry out their activities in the global world with high competitiveness concern. As a result of this concern, businesses aim to increase their product range and produce higher quality products at the point of meeting all the needs and wants of their customers. These targets encourage businesses to use flexible manufacturing systems. In this context, it is of great importance to measure the performance of flexible manufacturing systems used by businesses. Therefore, in this study, it is aimed to evaluate the historical development and change of the criteria used in the performance measurement of flexible manufacturing systems. Traditional performance measurements of flexible production structures are made with criteria such as productivity, service, quality and return on investment. As a result of the study, it was concluded that the performance measurement criteria has developed and changed from machine flexibility, product flexibility, process flexibility, operation flexibility, routing flexibility, volume flexibility, growth flexibility, production flexibility and average flow time, average workstation utilization rate, queue length, last job completion time, job towards non-traditional performance measurement criteria such as time to make, average waiting time, average slowness, maximum slowness, system usage rate and number of locked machines. 

Keywords: flexible manufacturing systems, performance measurement, traditional performance measurement criteria, non-traditional performance measurement criteria 

Jel Codes: D20, D24, D29