Journal of Strategic Research in Social Science, cilt.5, sa.1, ss.57-90, 2019 (Hakemli Dergi)
Aynı konuda yapılan çalışmaların belirli ölçütlerle
sıralandığı bibliyografyalar, akademik çalışmaların temel başvuru kaynaklarından
biridir. Türk ad bilimi konusunda A. Esat Bozyiğit'in 1995'te yayınlanan
bibliyografya çalışması, Dilek Keleş'in 1996'da hazırladığı yüksek lisans tezi
ve Saim Sakaoğlu'nun -ad bilimi çalışmalarından da bahsettiği- 2001 yılında
yayınlanan "Türk Ad Bilimi I Giriş" adlı eseri dışında ne yazık ki
derli toplu bibliyografik kaynak yoktur. Son yıllarda genel ad biliminden
ziyade ad biliminin alt dallarıyla ilgili özel çalışmaların artması ve mevcut
kaynakçaların eski olması sebebiyle alt dallara ait güncel bibliyografyalara da
ihtiyaç duyulmaktadır. Bu çalışma; kişi adları bilimi (antroponim), yer adları
bilimi (toponim), dağ adları bilimi (horonim) ve su adları bilimi (hidronim)
gibi alt dalları olan ad bilimin (onomastik) kişi adları bilimiyle ilgilidir.
Unvanlar, lakaplar ve soyadları da antroponimin inceleme alanına dâhildir. Bu
deneme, Türkçe kişi adlarıyla sınırlıdır. Milletin sosyal ve kültürel
nitelikleriyle ilgili çok önemli hususları içermesi nedeniyle kişi adlarının
isimler arasında ayrıcalıklı bir yeri vardır. Bu bibliyografya denemesinde
konuyla ilgili kaynaklar; kitaplar/kitapçıklar, sözlükler, tezler, makaleler,
bildiriler, gazete yazıları, genel ağdaki kişi adları sözlükleri ve
yazılım/uygulamalar alt başlıklarıyla sıralandı. Her ne kadar öncelikle ticari
amaçlarla hazırlanmış, bilimsellikten uzak olsa da alan itibariyle yine de
değerlendirilmesinde yarar olabilecek çalışmalarla bazı akıllı cep telefonu
uygulamaları da listeye alındı. Türkçe kişi adlarına dair kaynakları içeren bu
denemede şüphesiz birtakım eksiklikler vardır.
The bibliographies
in which the studies on the same subject are listed with specific criteria are
one of the main reference sources of academic studies. Apart from the
bibliography study of A. Esat Bozyiğit on Turkish noun science which was
published in 1995, the master's thesis prepared by Dilek Keleş in 1996 and the
study of Saim Sakaoğlu "Name Science I Prologue" in 2001,
unfortunately there is no tidy bibliographical source. Recent bibliographies of
sub-branches are needed in recent years due to the increase in special studies
related to the sub-branches of name science rather than general science of
names. This work are related to the names of science of names of people (anthroponomy),
science of land names (toponym), science of mountain names (horonym), and
science of water names, all of which are sub-parts of names of science
(onomastics). Titles, nicknames and surnames are also included in the study
area of anthroponics. This essay is limited to Turkish person names. Person
names have a privileged place among the names because they contain very
important issues related to the social and cultural qualities of the nation.
The resources related to this bibliography experiment that are books /
booklets, dictionaries, theses, articles, papers, newspaper articles, person
names in the global network dictionaries and software / applications are
organized with sub-titles. Although initially prepared for commercial purposes
and not being scientific, some smart mobile phone applications were included in
the study, which could be useful in evaluating the field. There are undoubtedly
a number of shortcomings in this essay which includes sources of Turkish names.