Kalkınma Ajanslarının Performans Durumlarının İncelemesi


Baş A., Yüzer M. A.

II. Türkiye Lisansüstü Çalışmalar Kongresi, Bursa, Türkiye, 6 - 08 Mayıs 2013, cilt.5, ss.1417-1432

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Cilt numarası: 5
  • Basıldığı Şehir: Bursa
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.1417-1432
  • Abdullah Gül Üniversitesi Adresli: Hayır

Özet

Sanayi devrimi ile birlikte üretim yöntemlerinin ve kurumsal düzenlemelerin kökten değiştiği ve toplumların feodal yapılardan çok daha karmaşık organizasyonlara evrildiği bir dönemde kapitalist yönetim sisteminin getirdiği eşitliksiz emek-kazanç dağılımlarının gerçekleştiği bugünün dünyasında bu dengesizlikleri gidermeye yönelik olarak hem kuramsal düzeyde hem de uygulama boyutunda farklı devletlerde çeşitli yöntemler denenmiştir. Bu yöntemlerden biri de Büyük Buhran sonrası ilk örnekleri Amerika Birleşik Devletlerinde görülen ve İkinci Dünya Savaşı sonrası az gelişmiş bölgeleri kalkındırmak için Avrupa’da ve dünyanın farklı ülkelerinde uygulama imkânı bulan ve o yörelerin potansiyellerini iç dinamikleri harekete geçirmek suretiyle kalkındırmayı amaç edinen Kalkınma Ajansları modelidir.

Bu çalışma kapsamında ilk bölümde dünyada ve Türkiye’de bölge kavramı, bölgesel eşitsizlikler ve bölgesel gelişme kuramları incelenmiş ve sonrasında dünyada ve Türkiye’de bu çerçevede hangi faaliyetlerin gerçekleştirildiği farklı örnekler üzerinden değerlendirilmiştir. Bir sonraki bölümde ise bölgesel eşitsizliklerin giderilmesine yönelik olarak hangi türde teşvik ve yardımların yapıldığı ve hangi araçların kullanıldığı incelenmiştir. Üçüncü bölümde ise bu eşitsizliklerin giderilmesine yönelik olarak dünya ve Avrupa ülkelerinde uygulanan Kalkınma Ajansları modeli farklı ülkelerdeki uygulama yöntemleri ile ele alınmıştır. Ayrıca Türkiye’deki Ajansların kuruluş süreçleri de bu bölümde incelenmiştir.

Bölgesel eşitsizlikleri gidermeye yönelik olarak 2006 yılında yasal çerçevesi oluşturulan ve 2010 yılından itibaren tüm Türkiye’de faaliyetlere başlayan Kalkınma Ajanslarının performans durumları yaptıkları faaliyetler üzerinden beşinci bölümde değerlendirilmiştir. Bu kapsamda performans durumlarının ölçülmesi için farklı faaliyet alanlarında toplam yirmiyedi gösterge belirlenmiş ve bu göstergeler önem sıralarına göre farklı katsayılar uygulanarak hesaplanmıştır. Gösterge sonuçları toplanarak her bir Ajans için genel performans puanı oluşturulmuştur. Son bölümde çalışmanın genel değerlendirmesi yapılmış ve analiz sonuçları incelenmiştir. Bu sonuçlar ile gelecek dönemde Ajansların kurumsal olarak performans durumlarının artırılmasına yönelik olarak öneriler getirilmiştir.