Akademik Veri Yönetim Sistemi
Sunum, ss.395-396, 2018
Amaç: Müslüman ve feminist kimlikler, çoğunlukla birbiriyle uyumlu olarak algılanmayan,
aksine çatışma içinde olan kimlikler olarak görülür. Lakin günümüzde, iç ve dış grupların
yönelttiği ön yargıya rağmen, kendini hem Müslüman hem de feminist olarak tanımlayan
kadınların sayısında bir artış gözlemlenmektedir. Bu projede iki çalışma yaparak Müslüman
kadınların, Müslüman-feminist kimlik entegrasyonunu yordayan faktörleri inceledik.
Yöntem: İlk çalışmada, korelasyon yöntemi kullanarak dindarlık, dini sorgulama, feminizme
yönelik tutum, feminist algısı ve Müslüman-feminist kadınlara aşinalık faktörlerinin
Müslüman-feminist kimlik entegrasyonu ile ilişkisine baktık. Đlkinin bulgularına dayanarak
geliştirilen ikinci çalışmada ise, deneysel yöntem kullanarak feminist bilginin kullandığı
referansların (dini/seküler) ve aktarıldığı kaynağın (dindar/seküler) kimlik entegrasyonunu
nasıl etkilediğine baktık.
Bulgular: İlk çalışmada, dindarlık ve dini sorgulamanın,
Müslüman-feminist kimlik entegrasyonu ile bir ilişkisi olmadığı, sadece feminizme yönelik
tutum, feminist algısı ve Müslüman-feminist kadınlara aşinalık faktörlerinin kimlik
entegrasyonunu anlamlı bir şekilde yordadığını bulduk. İkinci çalışmada ise, feminist bir
metnin kullandığı referans İslami bilgiler olunca, Müslüman kadınların kimlik entegrasyonun
daha yüksek olduğu, bu bilgiyi aktaran kaynağın ise entegrasyona anlamlı bir etkisi
olmadığını bulduk. Aracı değişken (mediation) analizlerine göre, feminist bilginin kullandığı
referansın İslami bilgiler olması, Müslüman-feminist kadınlara olan benzerliği arttırmış, bu
benzerlik daha sonra yüksek kimlik entegrasyonunu yordamıştır. Ayrıca, her iki çalışmada,
yüksek kimlik entegrasyonunun kolektif eylem niyetlerini yordadığı bulunmuştur.
Tartışma:
Birçok insanın çoklu kimliklere sahip olduğu bir devirde, kimlik uyumunun (çatışmanın
aksine) bireylerin sağlığına olumlu etkisi olduğu bilinmektedir. Bu çalışmada da, bu uyumu yordayan faktörleri bularak Müslüman kadınların Müslüman-feminist kimlik konusunda
kimlik entegrasyonuna katkı sağlamaya çalıştık. Ayrıca entegrasyonun, Müslüman kadınları
kolektif eyleme geçirecek önemli bir faktör olduğunu bularak, toplumsal konularda
Müslüman kadınları mobilize etmek isteyen STK’lara önemli bir bulgu sunmuş olduk.
Anahtar Sözcükler: müslüman, kadın, feminist, kimlik, entegrasyon